W obliczu nadchodzącej recesji (przewidywanej przez analityków) wielu inwestorów zastanawia się, jak przygotować swoje finanse. Marek Stiller, analityk i twórca kanału „Kryptowaluty dla Początkujących”, tłumaczy, jakie kroki warto podjąć już teraz. Według niego kluczem do spokoju finansowego jest rozsądne planowanie i budowanie poduszki bezpieczeństwa.
Światowe gospodarki wysyłają coraz więcej sygnałów ostrzegawczych, dlatego temat przygotowania na trudniejsze czasy staje się wyjątkowo aktualny.
SponsoredLekcje z historii: Wielka Depresja a współczesna recesja
Marek Stiller w swoim nagraniu przypomina o wielkiej depresji z lat 1929–1933, największym kryzysie gospodarczym w historii kapitalizmu. Kryzys rozpoczął się w USA po tzw. czarnym czwartku 24 października 1929 roku, gdy panika na Wall Street doprowadziła do gwałtownych spadków cen akcji. W efekcie indeks Dow Jones stracił aż 89% od szczytu, a inwestorzy czekali 25 lat, by odzyskać kapitał. Analityk wskazuje, że choć dziś sytuacja jest inna, pewne sygnały wyglądają niepokojąco podobnie.
Według Stillera nadmierna spekulacja i rosnąca dźwignia finansowa ponownie zaczynają dominować na rynku. W latach 20. XX wieku inwestorzy kupowali akcje, wpłacając jedynie 10% wartości z kredytu – dziś wiele funduszy inwestycyjnych i prywatnych inwestorów działa w podobny sposób. Obecnie wskaźnik Cape Shiller przekracza 40, co jest wyższe niż przed krachem w 1929 roku. To sugeruje, że rynki mogą być przewartościowane i narażone na gwałtowne spadki.
Analityk zwraca uwagę także na koncentrację majątku w rękach nielicznych. Tzw. Magnificent Seven – siedem spółek technologicznych – stanowi już 35% indeksu S&P 500. Tak duża dominacja kilku firm może prowadzić do nadmiernego ryzyka systemowego w przypadku korekty. Dodatkowo USA boryka się z ogromnym długiem publicznym, który wynosi 38 bln USD, co stanowi 123% PKB.
Czy współczesna recesja jest nieunikniona?
Stiller podkreśla, że sytuacja makroekonomiczna w 2025 roku coraz bardziej przypomina tę sprzed historycznych kryzysów. Rosnące zadłużenie przedsiębiorstw (22 bln USD) i gospodarstw domowych (20 bln USD) zwiększa ryzyko załamania systemu finansowego. Do tego dochodzi spadek płynności banków i kurcząca się liczba ofert pracy. W lipcu 2025 roku liczba bezrobotnych wyniosła 7,24 mln, przewyższając liczbę ofert pracy (7,18 mln), co może sygnalizować spowolnienie gospodarcze.
Analityk zauważa, że rozwój sztucznej inteligencji napędza hossę na giełdach, ale jednocześnie eliminuje część miejsc pracy. W efekcie rośnie nierówność dochodów, co osłabia konsumpcję – jeden z głównych motorów wzrostu gospodarki USA. Stiller przypomina, że błędy w polityce banków centralnych w przeszłości często prowadziły do recesji. Dziś, gdy 82% banków centralnych obniża stopy procentowe, na rynku przybywa taniego kapitału, który może tworzyć kolejne bańki.
Jednak zdaniem Stillera, potencjalna recesja nie musi oznaczać katastrofy. Podkreśla, że każdy kryzys to również okazja dla cierpliwych inwestorów. Przypomina strategię Warrena Buffetta, który przez Berkshire Hathaway zgromadził rekordowe 300 mld USD gotówki, czekając na moment, gdy aktywa będą tanie. Takie podejście wymaga jednak dyscypliny i przygotowania finansowego.
SponsoredJak przygotować się finansowo na recesję?
W drugiej części nagrania Marek Stiller skupia się na praktycznych działaniach, które mogą uchronić inwestorów przed paniką i stratami. Najważniejsze, jego zdaniem, jest posiadanie poduszki finansowej – zapasu gotówki na nieprzewidziane sytuacje:
“Najczęściej mówi się, że poduszka powinna wynosić od trzech do sześciu miesięcy twoich stałych wydatków, czyli czynszu, rachunków, jedzenia, transportu i zobowiązań finansowych. Jeśli prowadzisz własny biznes albo masz niestabilne źródło dochodu, warto mieć nawet zapas na 9 do 12 miesięcy.”
Ekspert tłumaczy, że taka rezerwa chroni przed koniecznością sprzedaży aktywów w trakcie spadków. Dodatkowo radzi, by dywersyfikować portfel inwestycyjny – nie tylko między kryptowalutami, ale też wśród tradycyjnych aktywów, jak złoto, akcje czy obligacje. Wskazuje, że w okresach niepewności finansowej kluczowe jest unikanie nadmiernej dźwigni finansowej, ponieważ to właśnie ona pogłębiała wcześniejsze kryzysy.
Warto też pamiętać o emocjach – to one najczęściej prowadzą do błędów inwestycyjnych. Stiller przypomina, że każda recesja w historii była zjawiskiem przejściowym. Dlatego panika i pochopna sprzedaż aktywów często przynoszą więcej strat niż sam kryzys. Dla początkujących inwestorów poleca rozpoczęcie przygody z rynkiem od Bitcoina i Ethereum, czyli aktywów o ugruntowanej pozycji i wyższej płynności.
Oto kilka jego praktycznych wskazówek:
- Ogranicz dźwignię finansową w portfelu.
- Gromadź rezerwę gotówki na minimum 3–6 miesięcy.
- Nie inwestuj pod wpływem emocji.
- Dywersyfikuj portfel między różne klasy aktywów.
Aby zapoznać się z najnowszą analizą rynku kryptowalut od BeInCrypto, kliknij tutaj.