Walka między słoniem a niebieskim ptakiem przybiera na sile. Jednak nie jest to prawdziwa walka, bo chodzi tu o serwis Mastodon (słoń jako maskotka) – nową platformę społecznościową i Twittera (niebieski ptaszek jako maskotka) – wypróbowany i sprawdzony serwis, należący do Elona Muska. Ale czy nie jesteśmy wszyscy zadowoleni z Twittera, w którym Elon obiecuje wolność słowa, mniej botów i nowe funkcje? Wygląda na to, że wielu z nas nie jest, i właśnie dlatego jesteśmy tutaj, omawiając obszernie Mastodona, zdecentralizowaną alternatywę Twittera bez cenzury.
Wszyscy już od dłuższego czasu marzymy o zdecentralizowanych mediach społecznościowych. Zero zależności od scentralizowanej korporacji, zero szans na zbanowanie przez centralny podmiot i brak przypadków, w których cała platforma zostaje sprzedana i odpalona na nowo! Mastodon ma na celu rozwiązanie tych problemów, prezentując się jako platforma pomagająca ludziom, a nie akcjonariuszom organizacji. Jednak Mastodon, alternatywa dla Twittera, jest jeszcze nowością, więc ma przed sobą długą drogę, zanim stanie się mainstreamowy.
Chcesz porozmawiać o nowych zdecentralizowanych projektach? Dołącz do społeczności BeInCrypto Polska na Telegramie: czytaj najnowsze wiadomości o projektach Web3, dyskutuj, pytaj i otrzymuj odpowiedzi!
Dziś wyjaśnimy szczegółowo platformę Mastodon, pomagając w zrozumieniu jej cech, podobieństw i różnic od Twittera i pokażemy, czy rywalizacja Mastodon vs Twitter jest w ogóle warta uwagi.
W tym przewodniku:
- Co to jest Mastodon i dlaczego jest potrzebny?
- Co wyróżnia Mastodona?
- Jak założyć konto na Mastodonie?
- Czy Mastodon to lepsza alternatywa dla Twittera?
- Mastodon vs Twitter: najważniejsze cechy
- Czy istnieją jakieś podobieństwa?
- Dlaczego ludzie przechodzą z Twittera do Mastodona?
- Decentralizacja jest konieczna
- Najczęściej zadawane pytania
Co to jest Mastodon i dlaczego jest potrzebny?
Zacznijmy od definicji: Mastodon zaistniał w 2016 roku jako pomysł Eugena Rochko, dewelopera z Niemiec. Szczyci się tym, że nazywa siebie zdecentralizowaną siecią mediów społecznościowych, w której nacisk kładzie się na jakość komunikacji, darmowy dostęp (nie trzeba płacić 8 dolarów), i strukturę wolną od kontroli.
Ale to nie jest najfajniejsze. Sieć mediów społecznościowych Mastodon składa się z wielu sieci indywidualnych. Te sieci są nazywane serwerami lub “instancjami”. I to właśnie jest decentralizacja w wydaniu Mastodona.
Ze względu na segregowaną strukturę, Mastodon jest również rozproszoną siecią społecznościową.
Historia, rozwój i cele Mastodona
Rockho wspomniał w swoim blogu, że stworzył Mastodon, aby generować dochody. Jednak wraz z rozwojem tego zdecentralizowanego portalu społecznościowego w błyskawicznym tempie, stał się on pracownikiem o stałej pensji, ponieważ organizacja potrzebowała więcej deweloperów, programistów i innych ekspertów.
Rockho zarejestrował Mastodona jako organizację non-profit w czerwcu 2021 roku. Ponad rok później Mastodon osiągnął bazę 1 miliona użytkowników. Wzrost był równomierny do października 2022 roku, ale skoczył natychmiast, gdy Elon Musk potwierdził przejęcie Twittera 27 października. Baza użytkowników Mastodona od tego czasu ma tendencję wzrostową, gdzie w każdą godzinę rejestruje się od 60 do 80 nowych użytkowników.
To, co napędzało popularność Mastodona, to zmiana właściciela Twittera, dyskusyjny sposób postępowania Muska z pracownikami oraz płatne weryfikacje. I jako zdecentralizowana sieć społeczna, Mastodon ma teraz na celu przyjęcie tych niezadowolonych użytkowników.
Ludzie nie byli zadowoleni:
Decentralizacja taka jak na blockchainie?
No, nie do końca. Specyficzna dla blockchaina decentralizacja oznacza działania on-chain, które każdy może zobaczyć i śledzić. W przypadku Mastodona decentralizacja dotyczy podziału dużej sieci na mniejsze.
Jeszcze jeden ważny termin oprócz decentralizacji, to “open-source”. W przypadku Mastodona każdy użytkownik może założyć swoją społeczność, korzystając z kodu open-source. Zasady mogą różnić się w zależności od rodzaju grupy. Jeśli jesteś użytkownikiem Mastodona w danej społeczności i nie zgadzasz się z zasadami, możesz pobrać kod platformy i stworzyć własną społeczność, serwer lub instancję.
Do tego jest on interoperacyjny. Oznacza to, że społeczności Mastodona mogą wchodzić ze sobą w interakcje, pod warunkiem, że grupy nie ustanowiły barier ochronnych. Wszystko to ma na celu przekazanie władzy nad siecią społecznościową z powrotem w ręce użytkowników.
Również ta forma zdecentralizowanej sieci społecznej określana jest mianem federacyjnej. Można to porównać do e-maili. Niezależnie od tego, jaki jest Twój dostawca poczty elektronicznej – Onet, Interia czy Gmail – możesz wysyłać i odbierać wiadomości e-mail do klientów poczty elektronicznej innej niż Twoja.
A więc cechy, które czynią Mastodona alternatywą dla Twittera to decentralizacja, dostępność kodu open-source i interoperacyjność.
Aplikacja Mastodon
Mastodon działa jako sieć mediów społecznościowych dostępna dla wszystkich (ang. free-for-all). Ponieważ jest to sieć federacyjna, użytkownicy mają kontrolę nad treściami, które chcą oglądać i z którymi chcą wchodzić w interakcje.
Przypominamy: żadna firma nie prowadzi Mastodona, dzięki czemu nawet Ty lub Twój znajomy możecie uruchomić lokalne serwery i instancje, a wszystko to przy zachowaniu łączności z użytkownikami z innych lokalnych serwerów. Jeśli jeden serwer ulegnie awarii, nie ma to wpływu na inne społeczności.
Jednak początkowo wybór odpowiedniego serwera może być nieco trudny. Pokażemy Ci jak założyć konto w dalszej części tego przewodnika. Kolejna zaleta – Mastodon jest wolny od reklam, co gwarantuje lepsze doświadczenie użytkownika.
Co wyróżnia Mastodon?
Teraz przejdziemy do funkcji, które wyróżniają Mastodon. Gdy spojrzysz na Mastodona, możesz zacząć porównywać go z Twitterem, ze względu na podobny interfejs. Jednak nie jest on identyczny.
Produkt oparty na protokole
W tweecie z 28 października 2022 Mastodon wyraźnie podkreśla, że jest to produkt oparty na protokole, a nie scentralizowany podmiot.
Oznacza to, że każda inna aplikacja posiadająca ten sam protokół pozwoli użytkownikom łączyć się pomiędzy Mastodonem a tą inną aplikacją. Dostępność zunifikowanego protokołu sprawia, że Mastodon staje się częścią Fediverse, w skład którego wchodzą takie aplikacje jak PeerTube, PIXELFED, Misskey i inne.
Instancje
Rozmawialiśmy o różnych społecznościach, które pozwalają na utworzenie konta zgodnie z wytycznymi (a nawet bez nich). Te społeczności lub serwery są określane jako instancje. Oznacza to, że żaden użytkownik nie może wtargnąć do innej społeczności. Musisz wybrać sieć, której chcesz być częścią i stosować się do jej zasad.
Mastodon – funkcje platformy
Użytkownicy Twittera przechodzący na platformę Mastodon nie utracą znanych im funkcji, takich jak Tweet, Like i Retweet. Mastodon zapewnia to wszystko, ale pod inną nazwą. Na przykład Tweet zamienia się w Toot, a Like w Favorite.
Limit znaków
Mastodon pozwala na zamieszczanie postów. Jednak limit wynosi tutaj 500 znaków zamiast 280 w Twitterze. I choć Elon Musk ogłosił, że długoformatowe treści mogą wkrótce trafić na Twittera, Mastodon na razie ma przewagę dzięki wyższej dopuszczalnej liczbie znaków.
Moderacja treści
Twitter posiada system moderacji treści na całej platformie. W przypadku Mastodona, wytyczne dotyczące moderacji treści są również zdecentralizowane – co oznacza, że każdy serwer lub instancja może ustanowić zasady i przepisy, których członkowie muszą przestrzegać.
Co już niedługo może się zmienić:
Oprogramowanie open-source
Twórcy stojący za Mastodonem nie posiadają żadnych praw autorskich do produktu. Każdy może pobrać kod, zmodyfikować go i zainstalować zmienioną wersję na swoim urządzeniu. Jednakże, jeśli wprowadzasz jakiekolwiek zmiany do oryginalnego kodu, powinieneś uwzględnić fakt, że wykorzystałeś oryginalne źródło.
Jeśli jesteś naprawdę zainteresowany wypróbowaniem otwartego kodu źródłowego oprogramowania, możesz wykorzystać do tego GitHub. Ponieważ posiada on licencję AGPLv3, można używać kodu nawet do celów komercyjnych.
Personalizacja treści
Mastodon oferuje wybieranie treści z określonego czasu w zależności od osób, które śledzisz, aktualnych użytkowników serwera oraz osób, które śledzą użytkownicy serwera. Są one posegregowane jako Home, Local i Federated. Ta funkcjonalność pozwala użytkownikom cieszyć się treściami, które najlepiej im odpowiadają.
Protokół ActivityPub
Ta cecha Mastodona ujawnia bardzo ciekawą rzecz dotyczącą tej zdecentralizowanej sieci społecznościowej. Nie jest to jedna strona internetowa, ale zbiór stron mających na celu wzbogacenie globalnej komunikacji. Jest to część Fediverse, gdzie każdy użytkownik może używać konta Mastodon do śledzenia innych kont na innych aplikacjach wchodzących w skład Fediverse. Jedynym warunkiem jest to, że aplikacja powinna działać w oparciu o protokoł ActivityPub.
Potencjał tego podejścia jest ogromny. Wyobraź sobie, że osoba posiadająca konto w sieci społecznościowej może teraz śledzić kogoś na platformie do streamingu wideo bez konieczności zakładania nowego konta. To właśnie oznacza interoperacyjność w najprawdziwszym tego słowa znaczeniu – zwłaszcza, że zbliżamy się do szerszego przyjęcia Web 3.0, gdzie kontrola będzie należała do twórców i użytkowników, a nie scentralizowanych organizacji.
Jak założyć konto Mastodon?
Oto przewodnik krok po kroku, jak skonfigurować swoje konto Mastodon:
Krok 1: Od czego zacząć
- Wejdź na stronę joinmastodon.org/pl. Następnie możesz rozważyć pobranie aplikacji lub założenie konta bezpośrednio z przeglądarki. Co ważne, strona jest także w języku polskim.
- Pojawi się strona z wieloma serwerami (instancjami). Możesz wybrać dowolny preferowany serwer i założyć konto. Po prawej stronie zobaczysz filtr regionów do wyboru. Jeśli przewiniesz do góry, zobaczysz opcję wyboru kont na podstawie tematów.
- Zacznijmy od złożenia wniosku o konto na mstdn.social, czyli serwerze ogólnym.
- Możesz zbadać statystyki serwera, a nawet zobaczyć wcześniejsze posty na tym serwerze. Jeśli widzisz to, co Ci się podoba, kliknij na “Załóż konto”. Pamiętaj o zasadach serwera jako części procesu moderacji treści Mastodona.
- Zaakceptuj warunki, a następnie załóż swoje konto w Mastadonie. Po wykonaniu tej czynności przejdź do swojej poczty elektronicznej i naciśnij przycisk potwierdzenia, aby rozpocząć.
- Kliknięcie w link potwierdzający przenosi Cię na Twoje konto Mastodon. Możesz wtedy użyć interfejsu, aby otworzyć swój profil, edytować go, a nawet śledzić użytkowników na serwerze mstdn.social.
Krok 2: Konfiguracja
- Za pomocą opcji po lewej stronie możesz znaleźć użytkowników do śledzenia, a nawet sprawdzić swoje posty w kategoriach Home, Local i Federated.
- Jeśli chcesz, możesz wybrać edycję profilu i pobawić się dostępnymi opcjami, aby uczynić konto bardziej interaktywnym dla innych użytkowników. Możesz wybrać swój awatar, a nawet zaznaczyć opcję konta “Bot”, jeśli konto ma służyć tylko do wykonywania automatycznych akcji.
- Możesz sprawdzić kto Cię obserwuje, zaprosić ludzi, usunąć posty po określonym czasie i wiele innych rzeczy.
- Polecamy pobawić się opcjami i skonfigurować konto zgodnie ze swoimi preferencjami. Jeśli chcesz nadal używać Mastodona w przeglądarce, zalecamy aktywację zaawansowanego interfejsu internetowego. Po zapisaniu zmian i powrocie do panelu, znajdziemy segregację kafelków na wzór Twittera, z umieszczonymi obok siebie kafelkami ostatnich postów i powiadomień.
O czym należy pamiętać?
Możesz ustawić preferencje co do postów zgodnie z własnymi upodobaniami. Pozwoli to wyszukać profile, które Ci podobają się, a które możesz śledzić. Portal oddaje całą kontrolę w Twoje ręce.
Zawartość pokazuje się chronologicznie. Nie ma algorytmu, który pozwala wyświetlać treści w zależności od przeszłych i obecnych kryteriów wyszukiwania.
Czy Mastodon to lepsza alternatywa dla Twittera?
Mastodon jest alternatywą dla Twittera. Lepszą czy nie, zależy od tego, czego oczekujesz od swojego konta w mediach społecznościowych. W przypadku, gdy wolisz autonomię i brak centralnego organu podczas korzystania z mediów społecznościowych, Mastodon jest lepszy. Jednak jeśli wolisz prostotę, Twitter może okazać się lepszy.
Anne Bailey z KuppingerCole uważa, że Mastodon jest wciąż nieco zbyt złożony dla standardowego użytkownika. A to może spowolnić adopcję. Z innej strony, Mastodon oferuje lepszą kontrolę nad treściami, które wolisz widzieć.
Więc jeśli jesteś gotów na pewne kompromisy, Mastodon jest wart tego, aby go wypróbować. Jednak na razie zalecalibyśmy używanie go obok Twittera, aby lepiej poczuć różnicę.
Ale jeśli nie chcesz szukać różnice na własną rękę, czytaj dalej, aby dowiedzieć się, jak te platformy konkurują ze sobą.
Mastodon vs Twitter: najważniejsze cechy
Centralizacja
Twitter jest scentralizowaną platformą. Jeśli naruszysz podstawowe zasady lub ktoś kontrolujący sieć społecznościową Cię “nie polubi”, możesz po prostu zostać zbanowany.
Jednak w Mastodonie chodzi o decentralizację, ponieważ każda niezależna społeczność ma administratorów z określonym zestawem przepisów. Nawet jeśli nie odnajdziesz się na jednym serwerze, zawsze możesz wejść do innej społeczności.
Łatwość obsługi
Jest to cecha na korzyść Twittera. W momencie, gdy dołączasz do Twittera, masz okazję doświadczyć wszystkiego naraz. W przypadku Mastodona jest tak wiele serwerów do wyboru, że trzymanie się jednego jest trudne lub niewystarczające. Ponadto, niektóre serwery lub instancje mają ochronne ograniczenia i może być konieczne wysłanie specjalnej prośby o dołączenie.
Ilość użytkowników
Twitter znów prowadzi, mając dużo ponad 200 milionów aktywnych użytkowników. Z kolei Mastodon ma przed sobą długą drogę, ponieważ w tym momencie ma zaledwie ponad 1 mln aktywnych kont. Dlatego, jeśli wielkości platformy to czynnik decydujący, ludzie nadal będą trzymać się Twittera.
Komunikacja
Podczas gdy Twitter pozwala na tweetowanie, retweetowanie i lubienie treści, Mastodon oferuje ten sam zestaw funkcji, ale pod innymi nazwami. A każdy serwer nazywany jest instancją. Każda instancja ma swój własny zestaw zasad. W przeciwieństwie do Twittera, Mastodon nie podąża za uniwersalnym podejściem ze swoimi zasadami.
Generowanie dochodów
Wiemy już, że Mastodon jest organizacją non-profit, a podstawowym źródłem dochodu jest finansowanie w postaci datków przez Patreon. Twitter opiera się w dużej mierze na reklamach, co oznacza, że na Twitterze, aby wygenerować przychody, każdy użytkownik powinien korzystać z tej platformy wystarczająco długo.
Open-source
Mastodon to produkt oparty o protokół ActivityPub, którego celem jest połączenie innych aplikacji w Fediverse – federacyjnej i interoperacyjnej sieci. Kod można wykorzystać w celach własnych, w przeciwieństwie do tego z Twittera.
Limit znaków
Mastodon pozwala użytkownikom na wysyłanie tootów z limitem 500 znaków. Twitter jednak oferuje tylko 280.
Prędkość
Wreszcie, Mastodon może być nieco wolniejszy, ponieważ nie ma centralnego serwera, jak Twitter.
Oto tabelka, która pozwoli Tobie szybko przejrzeć różnice między Mastodonem a Twitterem.
| Cecha | Mastodon | |
| Centralizacja | Tak | Nie |
| Łatwość obsługi | Łatwa nawigacja | Trudny z technicznego punktu widzenia |
| Ilość użytkowników | Ponad 238 milionów | Ponad 1 milion |
| Komunikacja | Tweet, Retweet, Like | Toot, Boost, Favorite |
| Generowanie dochodów | Reklama | Patreon |
| Open source | Nie | Tak |
| Limit znaków | 280 | 500 |
| Prędkość | Bardzo wyska | Często zwalnia |
Czy istnieją jakieś podobieństwa?
Tak, jest kilka podobieństw między Mastodonem a Twitterem:
- Podobny układ wizualny po wybraniu odpowiedniej opcji na Mastodonie.
- Funkcje są podobne, tylko nazwy są inne.
- Każdy post może zawierać obrazy, filmy, a nawet tekst, podobnie jak pozwala na to Twitter.
Dlaczego ludzie przechodzą z Twittera do Mastodona?
Odkąd Elon Musk przejął kontrolę nad Twitterem, wypłynęły następujące rzeczy i zapowiedzi:
- Nieuchwytny “niebieski znaczek”, który mogli zdobyć tylko celebryci i znane osobistości, jest na sprzedaż za 8 dolarów (w tej chwili funkcja jest wstrzymana ze względu na problemy, które spowodowała). Początkowo chciano pobierać 20 dolarów.
- Kilku menedżerów najwyższego szczebla zostało zwolnionych.
- Elon Musk postanowił zmonetyzować niebieską odznakę, co sprawia, że podejście decyzyjne Twittera jest zbyt scentralizowane.
- Od 4 listopada 2022 r. zwolniono 37 tys. pracowników.
- 10 listopada wspomniał, że bankructwo może nie być wykluczone, ponieważ przychody reklamodawców zaczęły spadać po jego przejęciu.
- Twitter może upaść, jeśli FTC (Federalna Komisja Handlu) nałoży kary w związku z obawami dotyczącymi praktyk Twittera związanych z bezpieczeństwem danych.
- Podszywacze wykorzystali Twitter Blue, wyrządzając m.in. Eli Lily – firmie farmaceutycznej – wiele szkód. Fałszywy post o treści “Jesteśmy podekscytowani mogąc ogłosić, że insulina jest teraz darmowa”, spowodował spadek akcji na giełdzie o 4,5%.
Płatna weryfikacja jest obecnie wstrzymana.
A wszystkie wymienione powody sprawiły, że puryści mediów społecznościowych systematycznie opuszczają Twittera, by dołączyć do Mastodona. Prawie 90 tys. kont na Twitterze wyłączyło się w okresie od 27 października do 1 listopada, jak wynika z Bot Sentinel, trackera kont na Twitterze.
Decentralizacja jest konieczna
Nowy właściciel, a następnie gwałtowne zmiany produktów Twittera, pomogły Mastodonowi. Powodem wydaje się być malejąca wiara ludzi w Elona Muska. Jednak póki co, scentralizowane podejście Twittera pokonuje zdecentralizowane media społecznościowe. Jeśli weźmiemy pod uwagę, że decentralizacja jest koniecznością, nie bylibyśmy zaskoczeni wzrostem popularności platformy Mastodon w przyszłości.
Jest zbyt wcześnie, aby stwierdzić, że Mastodon wyjdzie zwycięsko z pojedynku Mastodon vs Twitter. Elon Musk ma sporo planów, a gdy tylko zaczną się spełniać, ponownie ocenimy sytuację i znów spojrzymy na Mastodona, alternatywę Twittera.
Najczęściej zadawane pytania o Mastodon
Jaka jest najpopularniejsza alternatywa dla Twittera?
Czym jest Mastodon i dlaczego ludzie przechodzą do niego z Twittera?
Czy istnieje konkurencja Twittera?
Jakie zalety ma Mastodon?
Jak Mastodon zarabia pieniądze?
Czy Mastodon jest zdecentralizowany?
Jaka firma jest właścicielem Mastodona?
Czy Mastodon jest bezpieczny?
Wyjaśnienie
Wszystkie informacje zawarte na naszej stronie internetowej są publikowane w dobrej wierze i wyłącznie w ogólnych celach informacyjnych. Wszelkie działania podejmowane przez czytelnika w związku z informacjami znajdującymi się na naszej stronie internetowej odbywają się wyłącznie na jego własne ryzyko.
W dziale Edukacja, naszym priorytetem jest dostarczanie najwyższej jakości sprawdzonych informacji. Poświęcamy czas na identyfikację, badanie i tworzenie treści edukacyjnych, które są przydatne dla naszych czytelników.
Aby utrzymać ten standard i nadal tworzyć niesamowite treści, nasi partnerzy mogą nagradzać nas prowizją za miejsca w naszych artykułach. Jednak te prowizje, w żaden sposób, nie wpływają na nasze procesy tworzenia bezstronnych, uczciwych i pomocnych treści.
