Czym są forki kryptowalut? Na czym polegają?

W świecie kryptowalut pojęcie „fork” (ang. to fork – rozwidlać się) oznacza zasadniczo zmianę protokołu blockchaina. Ponieważ kryptowaluty działają w zdecentralizowanych sieciach, wszystkie elementy rozproszonego systemu muszą stosować te same reguły i przez to poprawnie współpracować, aby utrzymać historię blockchaina w stanie nienaruszonym. Jeśli tak się nie dzieje, efektem są dwa niezależne łańcuchy bloków działające w tym samym czasie w różnych częściach sieci – zdarzenie znane również jako podział łańcucha, czyli tytułowe „rozwidlenie”. To jedno z wielu pojęć w przestrzeni krypto, gdzie w naszym języku i tak najczęściej stosujemy oryginalną, angielską terminologię.

Różne sposoby „rozwidlenia” aktywnego blockchaina:

• Przypadkowe forki zdarzają się, gdy różni górnicy znajdują blok w tym samym czasie, tworząc jednocześnie dwa łańcuchy bloków. Tego rodzaju forki mają tendencję do wyjaśniania się stosunkowo szybko, ponieważ wraz z dodawaniem kolejnych bloków do łańcucha, jeden z nich staje się dłuższy, a inne bloki są po prostu odrzucane.
• Celowe forki kryptowalut pojawiają się, gdy dochodzi do rozłamu między programistami i ich wizją tego, jak oprogramowanie powinno działać. Reguły protokołu są zmieniane i tworzona jest całkiem nowa moneta. Oczywiście w tej sytuacji istnieje ryzyko, że jeśli nie ma wystarczającego zainteresowania nowym tworem, wartość tokena spadnie do zera i przestanie być wydobywana. Jednak celowe podziały łańcucha mogą zakończyć się sukcesem, jeśli wystarczająco duża społeczność wspiera nową monetę. Oba aktywa mogą nadal rozwijać się obok siebie.

Celowe forki krypto możemy podzielić na tzw. miękkie i twarde (soft fork i hard fork):

Soft Fork

Soft forki dotyczą zwykle małych poprawek, które są opcjonalne i wstecznie kompatybilne, tzn. stare reguły nie są przestarzałe i nie wymagane jest wprowadzenie aktualizacji przez wszystkich tworzących zdecentralizowaną sieć, ponieważ poprzednie bloki są nadal zrozumiałe. Tylko jeden blockchain pozostaje ważny, podczas gdy ludzie aktualizują swoje oprogramowanie w starej wersji.

Hard Fork

Co to jest hard fork? Dochodzi do niego wtedy, gdy wprowadzone zmiany nie są kompatybilne z poprzednimi wersjami; są permanentne i wymagają od wszystkich użytkowników uaktualnienia oprogramowania, które stosuje się do najnowszych zasad. Jeśli niektóre węzły/górnicy nie zaktualizują się, dochodzi do rozłamu łańcucha, a po takim forku tworzą się dwa różne łańcuchy bloków. W tym momencie albo oba blockchainy będą współistnieć i działać niezależnie, albo jeden blockchain stanie się dominujący. Niektóre hard forki nie powstają w wyniku sprzecznych wizji, co oznacza, że ​​wszystkie zainteresowane strony pokojowo zgadzają się na wprowadzenie nowego zestawu zasad.

Najwazniejsze hard forki w historii

• Przypadek 1: Bitcoin hard fork. Bitcoin Cash (BCH) został stworzony w 2017 roku i uznawany jest obecnie za najbardziej udany hard fork Bitcoina (BTC). Bitcoin i Bitcoin Cash dzielą tę samą historię, aż do bloku nr 478 558. Przyczyną powstania Bitcoin Cash była seria nieporozumień w społeczności związana z debatami na temat prawdziwej wizji Bitcoina głoszonej przez Satoshiego Nakamoto, szczególnie w kwestii wielkości bloku i implementacji „Segregated Witness” (działania polegającego na oddzieleniu podpisów transakcji).

• Przypadek 2: Ethereum Classic (ETC) to udany fork Ethereum (ETH), który powstał po zhakowaniu Zdecentralizowanej Organizacji Autonomicznej (DAO), z której hakerzy wykradli ETH o wartości ponad 50 milionów dolarów. Społeczność Ethereum zastanawiała się, co zrobić i większość zdecydowała się na hard fork od bloku 1920000.
• Przypadek 3: Bitcoin SV (BSV) to kolejny fork w sieci Bitcoina. Craig Wright stoi za tym wydarzeniem. BSV czyli Bitcoin Satoshi’s Vision powstał w wyniku aktualizacji oprogramowania Bitcoin Cash (BCH). W 2019 roku doszło do tego podziału sieci, ale wywoał on dużo kontrowersji na rynku kryptowalut. Kurs Bitcoina SV nigdy też nie był w stanie przebić swojego poprzednika.

Co to jest klonowanie?

Klonowanie jest czasem mylone jako synonim rozwidlenia łańcucha. Klonowanie ma jednak miejsce wtedy, gdy kopiuje się bazę kodu jednej kryptowaluty i po wprowadzeniu niewielkich zmian tworzony jest zupełnie nowy rozproszony rejestr (blockchain). Klonowanie jest popularne na platformach do dzielenia się kodem źródłowym, takich jak GitHub. Można tam łatwo powielić istniejące oprogramowanie obsługujące węzły sieci, a następnie zmodyfikować do własnych potrzeb. Dalej pozostaje tylko wykonać nowy kod i powstaje zupełnie nowy łańcuch bloków na pustej rozproszonej księdze. Często prowadzi to do innowacyjnych rozwiązań. Na przykład, jeśli weźmiesz kod Bitcoin Core, zmienisz w nim kilka parametrów i uruchomisz go, tworząc jednocześnie nową monetę możesz śmiało stwierdzić, że rozwidliłeś (zforkowałeś) kod Bitcoina. Tak m.in. powstają monety alternatywne (altcoiny). Na przykład, w 2011 roku została stworzona kryptowaluta Litecoin. Były inżynier pracujący w Google Charlie Lee użył oryginalnej kopii kodu Bitcoina i zmienił w niej kilka parametrów, takich jak algorytm proof-of-work i szybkość tworzenia bloku. Umożliwiło mu to poprawę szybkości transferów i skalowalności względem Bitcoina – stworzył monetę LTC, której można używać do codziennych, mniejszych transakcji.

Przyszłość forków

Gdy już wiesz, co to znaczy fork kryptowalut, oczywiste staje się, że forki mają znaczący wpływ (zarówno pozytywny, jak i negatywny) na ekosystem kryptowalut. Wpływ ten to nie tylko sposób tworzenia i ulepszania kryptowalut, ale także cała otoczka medialna wokół nich, budowane zawiłe historie, uzasadnienia i plotki, co wszystko dodatkowo zwiększa poczucie ryzyka i niepewności w społeczności krypto. W miarę jak coraz więcej osób o różnych przekonaniach i celach wejdzie do przestrzeni kryptowalut, zarówno soft fork jak i hard fork będą wciąż odgrywać znaczącą rolę w ogólnym wzroście i rozwoju całej branży kryptowalut.