W tym przewodniku omówimy jedno z najpopularniejszych rozwiązań skalowania warstwy 2 dla Ethereum. Dowiedzmy się, czym jest Arbitrum i jak możesz zacząć z niego korzystać już teraz.
Arbitrum, Optimism, zkSync… Który protokół warstwy 2 jest najlepszy? Dołącz do naszej społeczności BeInCrypto Polska na Telegramie: rozmawiaj o świecie kryptowalut, zadawaj pytania i dziel się przemyśleniami!
#BonusHunter 🔥| Najlepsze bonusy za wpłatę na giełdzie:
W tym przewodniku:
- Czym są rozwiązania warstwy 2 na Ethereum?
- Czym jest Arbitrum?
- W jaki sposób działa sieć L2?
- Cechy sieci L2
- Ryzyko i wyzwania związane z Arbitrum
- Jak korzystać z Arbitrum?
- Arbitrum vs. Optimism: Szczegółowe porównanie
- Czy jest to najlepsze rozwiązanie, by wydawać mniej na opłaty ETH?
- Najczęściej zadawane pytania
Co to jest druga warstwa (L2) Ethereum?
Rozwiązania warstwy 2 zostały stworzone na blockchainie Ethereum, aby zmniejszyć przeciążenia sieci i opłaty za gaz dla transakcji.
W obecnej formie wiadomo, że skalowalność stanowi problem dla blockchaina Ethereum. W warstwie 1 problem skalowalności można poprawić, zwiększając liczbę transakcji, które można zweryfikować jednocześnie. Jednak biorąc pod uwagę obecny stan sieci, wymagałoby to naruszenia jej bezpieczeństwa, decentralizacji lub obu tych elementów.
ETH2 dąży do wprowadzenia istotnych zmian w bezpieczeństwie warstwy 1, ale zajmie to trochę czasu, a sieć wymaga natychmiastowych rozwiązań. Na szczęście mainnet ma zostać uruchomiony do końca 2022 roku. ETH2 jest uważany za aktualizację i skutecznie przekształci sieć w platformę Proof-of-Stake (PoS).
W krótkim okresie do skalowania warstwy 2 można jednak wykorzystać rozwiązania takie jak Optimistic Rollup lub zero-knowledge (ZK) Rollup. Jednym z takich przykładów rozwiązania warstwy 2 Ethereum jest Arbitrum, rollup rozszerzający L2 o nazwie Optimistic Rollup.
Rollupy typu Optimistic zakładają, że wszystkie nowe bloki dodane do łańcucha są ważne, chyba że zostaną zakwestionowane przez uczestnika w ciągu około tygodnia. Rollupy ZK wykorzystują dowody kryptograficzne jako sposób weryfikacji każdego bloku dodawanego do sieci. Eliminuje to konieczność stosowania walidatorów. Technologia ZK-rollup może być najbardziej zaawansowaną technologią warstwy 2, ale nadal jest bardziej skomplikowana niż technologia Optimistic Rollup. Wymaga ona dalszego rozwoju.
Rollupy to jeden z najbardziej pożądanych typów rozwiązań L2 dla ETH. Te smart kontrakty zatwierdzają dużą liczbę transakcji poza łańcuchem, wysyłając minimalną ilość danych z powrotem do głównej sieci. Celem jest zapobieganie przeciążeniu głównej sieci przez obliczenia i przechowywanie stanu (drzewo danych wszystkich transakcji dokonanych na blockchainie).
Co to jest Arbitrum?
Arbitrum to rozwiązanie warstwy 2, które zwiększa możliwości smart kontraktów Ethereum. Pomaga ono zwiększyć szybkość transakcji i ogólną skalowalność, a jednocześnie dodaje dodatkowe funkcje ochrony prywatności. Jeśli, dajmy na to, chcesz korzystać z którejś ze zdecentralizowanych giełd (DEX) na Ethereum, to musiałbyś zapłacić raczej wysokie opłaty za gaz Ethereum, zgodnie z aktualną wartością. Jest ona notorycznie wysoka i może zmniejszyć część Twoich zysków z transakcji. Aby zmniejszyć te opłaty, inwestor mógłby korzystać z sieci Arbitrum, aby uzyskać dostęp do tych samych DEX-ów i tych samych tokenów ETH, ponosząc przy tym znacznie niższe opłaty za transakcje.
Platforma ta umożliwia programistom uruchamianie niezmodyfikowanej maszyny wirtualnej Ethereum (Ethereum Virtual Machine, EVM), kontraktów i transakcji Ethereum na warstwie dodatkowej, przy jednoczesnym zachowaniu bezpieczeństwa warstwy 1 Ethereum.
Arbitrum zostało stworzone, aby naprawić niektóre słabości technologii smart kontraktów opartych na Ethereum. Należą do nich niska wydajność i wysokie koszty wykonania, które mogą prowadzić do niezadowolenia użytkowników. Co najważniejsze, Arbitrum pomaga użytkownikom Ethereum uniknąć wysokich opłat za korzystanie z sieci. –
Arbitrum wykorzystuje rollupy Optimistic do rejestrowania transakcji złożonych w głównym łańcuchu Ethereum, a następnie wykonuje je na sidechainie warstwy 2. Pozwala to na uzyskanie dokładnych wyników przy jednoczesnym wykorzystaniu Ethereum. Korzystając z tego rozwiązania, Ethereum zmniejsza swoje obciążenie pamięciowe i obliczeniowe. Wiele zdecentralizowanych aplikacji Ethereum jest również dostępnych na rozwiązaniach warstwy 2, w tym na Arbitrum.
Arbitrum jest opracowywane przez Offchain Labs, firmę deweloperską z siedzibą w Nowym Jorku. Założyciele Offchain Labs, Ed Felten i Steven Goldfeder, wraz z Harrym Kalodnerem, przewodzą tej inicjatywie, ponieważ wszyscy oni są głębokimi pasjonatami blockchain i kryptowalut. Ed Felten jest profesorem informatyki w Princeton. Steven uzyskał tytuł doktora, a Harry jest obecnie doktorantem na Uniwersytecie Princeton.
W jaki sposób działa Arbitrum?
Arbitrum przetwarza transakcje Ethereum za pomocą protokołu Optimistic Rollup. Smart kontrakty Ethereum mogą być skalowane przy użyciu tego rozwiązania warstwy 2, które jest zbudowane na danym blockchainie. Druga warstwa zajmuje się przetwarzaniem większości transakcji i przekazuje raporty z powrotem do Ethereum. Wyniki te są następnie zapisywane w głównym blockchainie, co znacznie zwiększa szybkość i wydajność.
Podobnie jak w przypadku wielu innych blockchainów, do drugiej warstwy mogą dołączać pojedyncze węzły. Węzły pełne służą do pomocy w gromadzeniu transakcji warstwy 1, a węzły walidatorów służą do monitorowania stanu łańcucha. Nagrody dla tych, którzy przekazują transakcje do łańcucha warstwy 1, wypłacane są w ETH. Wszyscy pozostali uczestnicy sieci otrzymują pozostałą część opłat za transakcje użytkowników, w tym walidatorzy.
Arbitrum wprowadza funkcję kwestionowania dla bloków rollup. Pozwala to innym uczestnikom sprawdzać poprawność bloku i kwestionować go, jeśli uważają, że jest niepoprawny. Zarobek walidatora, który przesyła błędne dane, może zostać skonfiskowany, jeśli blok okaże się nieważny lub całe zadanie jest nieuzasadnione. Gwarantuje to, że walidatorzy działać będą uczciwie, nie ryzykując przykrymi konsekwencjami dla siebie.
Sieć posiada również własną maszynę wirtualną, Arbitrum Virtual Machine (AVM), która opiera się na EthBridge i służy do realizacji smart kontraktów L2. AVM automatycznie konwertuje smart kontrakty kompatybilne z Ethereum, aby mogły być na niej uruchamiane.
Zobaczmy, jak dokładnie działa Optimistic Rollup.
Czym jest Optimistic Rollup?
Proces Optimistic Rollup zakłada, że realizacja transakcji jest procesem poza łańcuchem. Rollupy wykorzystują własną infrastrukturę do realizacji transakcji. Protokół rollupów można opisać jako środek zmniejszenia przeciążenia sieci Ethereum.
Rollupy odciążają Ethereum, wspierając działania oparte na Ethereum, które w przeciwnym razie musiałyby być wykonywane w i tak już zatłoczonej warstwie 1, czyli w sieci Ethereum. To, co jest szczególne w tych protokołach rollup, to sposób, w jaki obsługują one dane.
Rollupy mogą realizować transakcje poza łańcuchem (tzw. off-chain) i mają możliwość przesyłania danych do sieci głównej Ethereum. Optimistic Rollup opiera się na sprawdzaniu ważności przesłanych dane, o ile nie zostaną zakwestionowane.
Optimistic Rollup oznacza, że każdy walidator może opublikować bloki rollup i potwierdzić ważność innych bloków. Termin rollup opisuje, w jaki sposób informacje publiczne mogą pomóc w odtworzeniu pełnej historii łańcucha na podstawie zoptymalizowanego dziennika.
Rollupy Arbitrum mogą być rozliczane za pomocą zastrzeżonego sidechaina. Sidechainy to blockchainy połączone z mainchainem (łańcuchem głównym), w tym przypadku z Ethereum. Arbitrum gromadzi transakcje w partiach, rozlicza je na swoim łańcuchu bocznym, a następnie przekazuje dane o transakcjach z powrotem do księgi głównej blockchainu Ethereum. Protokół ten gwarantuje, że kod działa poprawnie, o ile walidator jest uczciwy. Pomaga to odeprzeć ewentualne ataki.
Arbitrum twierdzi, że transakcje potwierdzone w tym procesie będą opatrzone pieczęcią “AnyTrust guarantee” – gdy wszyscy walidatorzy zgadzają się co do ważności transakcji w danym bloku. Walidatorzy muszą stakować ETH, zanim będą mogli potwierdzić transakcje. Staking kryptowaluty powoduje, że są oni motywowani i zachęcani do uczciwego działania.
Czym jest Arbitrum Bridge?
Arbitrum One Bridge pozwala każdemu na wysyłanie tokenów ERC-20, w tym ETH, do Arbitrum One, rozwiązania skalującego warstwy 2 dla Ethereum. Aby z niego skorzystać, należy podłączyć swój portfel Ethereum do pomostu. Możesz użyć MetaMask lub dowolnego z obsługiwanych portfeli.
Liczne czołowe platformy zdecentralizowanych finansów (DeFi), takie jak Aave, Balancer, 1inch, Band Protocol i Curve, już wykorzystują Arbitrum lub chcą to zrobić, aby zwiększyć przepustowość i obniżyć swoje opłaty. Na portalu można zapoznać się z wszystkimi DApps Ethereum dostępnymi na warstwie 2 Arbitrum.
Cechy Arbitrum
Rollup Arbitrum oferuje kilka wspaniałych funkcji, w tym:
- Optymistyczne wyniki: Proces rollupu Arbitrum można określić jako “optymistyczny”. Oznacza to, że transakcje przetwarzane przez Arbitrum będą ważne i prawdziwe w momencie zawierania transakcji. Walidatory mogą wysyłać bloki rollup i weryfikować ważność innych. Sieć będzie działać zgodnie z założeniami, o ile na każdą partię transakcji przypada co najmniej jeden uczciwy walidator.
- Skuteczna kompresja danych: Arbitrum traktuje wiele smart kontraktów Ethereum jako jeden obiekt podczas łączenia się z głównym łańcuchem. Może to pomóc w uproszczeniu procesu rollupowania. Po przetworzeniu tych transakcji jedynymi danymi, które są wysyłane z powrotem do głównej sieci Ethereum, są “calldata” transakcji. Zawierają one hashe potwierdzonych bloków rollupu, a nie same bloki. Ponieważ calldata są mniejsze niż transakcje, z których pochodzą, mogą być łatwo przetwarzane przez sieć główną Ethereum.
- Podzbiory walidatorów: Są one dostępne dla deweloperów, którzy zdecydują się uruchomić swoje DAppy za pomocą Arbitrum. Mogą oni wybrać swoich własnych walidatorów, którzy będą wykonywać ich pracę w ramach konsensusu. Walidator nie może być zaangażowany w żadną inną zdecentralizowaną aplikację, która działa na tej sieci L2. Jest to odmienne od walidatorów w głównej sieci Ethereum, którzy są odpowiedzialni za walidację wszystkich transakcji w sieci. Zlokalizowana konfiguracja walidacji Arbitrum oznacza, że wymagana jest mniejsza komunikacja między węzłami. Skutkuje to jeszcze większą szybkością przetwarzania i pomaga oprzeć się zmowom i innym cyberatakom.
Optimistic Rollup od ekipy OffchainLabs może przynieść wiele korzyści sieci Ethereum. Istnieje jednak kilka uzasadnionych uwag krytycznych. Arbitrum ma opóźnienie między czasem przetwarzania transakcji a ich ostatecznością. Umożliwia on zakwestionowanie transakcji w ciągu tygodnia. W przypadku sporów, transakcje w podejrzanych pakietach mogą pozostawać w zawieszeniu nawet przez tydzień, zanim zostaną zweryfikowane i uwolnione.
Ryzyko i wyzwania związane z Arbitrum
Jak każdy inny blockchain, który obsługuje smart kontrakty, ten jest również narażony na ryzyko związane z wykorzystaniem smart kontraktów i ma swoje słabe punkty. Użytkownicy mogą stracić środki, jeśli wystąpi problem ze smart kontraktami na tej platformie.
Aby dać weryfikatorom wystarczająco dużo czasu na wykrycie oszustw w sieci L2, standardowy proces wypłaty środków trwa około siedmiu dni. Chociaż trwa to znacznie dłużej, niż użytkownicy chcieliby czekać, jest to konieczna rzeczywistość dla nowych rollupów Optimistic. Jednakże serwisy zewnętrzne mogą oferować szybsze wypłaty za pewną dodatkową kwotę. Systemy cross-chain, takie jak Hop Protocol, prawdopodobnie staną się bardziej popularne wśród użytkowników, którzy nie chcą czekać tak długo.
Niska płynność w dAppach była kolejną przeszkodą, z którą zetknęli się pierwsi użytkownicy Arbitrum. Jest to zrozumiałe, biorąc pod uwagę, że Arbitrum One jest dość nowym rozwiązaniem L2.
Jak korzystać z Arbitrum?
Aby korzystać z Arbitrum, można uzyskać do niego dostęp za pośrednictwem aplikacji DApp, takich jak Aave lub 1inch, albo podłączyć swój portfel do pomostu tokenowego (bridge’a).
Głównym celem mostu jest przesyłanie tokenów ERC-20 z głównej sieci Ethereum do sieci Arbitrum, aby pozbyć się absurdalnie wysokich opłat za gaz.
Aby zademonstrować, jak korzystać z tego rozwiązania L2, podłączymy portfel do pomostu i będziemy korzystać z aplikacji dostępnych na portalu.
Krok 1. Podłącz portfel do Arbitrum Bridge
Po pierwsze, musisz wejść na Arbitrum Bridge i podłączyć swój portfel. Obsługiwane portfele Ethereum to MetaMask, WalletConnect i Coinbase Wallet.
Krok 2. Prześlij ETH do Arbitrum L2
Po podłączeniu portfela Ethereum upewnij się, że jesteś w swoim portfelu zalogowany właśnie w sieci Ethereum.
Wybierz token ERC-20, który chcesz przenieść do Arbitrum, oraz kwotę. Kliknij na Wpłać, gdy będziesz gotowy.
Otrzymasz wtedy powiadomienie od aplikacji, że transakcja potrwa dziesięć minut i że nie będziesz mógł wypłacić swoich środków z powrotem na Ethereum przez osiem dni.
Następnie będziesz musiał potwierdzić transakcję ze swojego portfela. Należy jednak pamiętać, że opłata za gaz Ethereum jest dość wysoka, niezależnie od kwoty transakcji. Wydanie 30 dolarów, aby przelać 10 dolarów może nie być najlepszym rozwiązaniem. Jednak każdy inwestor kryptowalutowy powinien sprawdzić aktualne opłaty za gaz Ethereum w momencie dokonywania transakcji (np. na Etherscanie).
W zależności od posiadanego portfela powinno pojawić się powiadomienie podobne do tego:
Krok 3. Dodaj sieć Arbitrum do swojego portfela
Upewnij się również, że dodałeś sieć Arbitrum do swojego portfela. Po przelaniu tokenów przez bridge, nie będziesz mógł już zobaczyć tych środków w swoim portfelu w sieci Ethereum. Konieczne będzie dodanie sieci L2. W tym celu wystarczy kliknąć na przycisk Dodaj sieć L2 w prawym górnym rogu – szczegóły sieci zostaną dodane automatycznie.
Jeśli chcesz dodać sieć Arbitrum ręcznie, musisz przejść do swojego portfela
Wybierz rozszerzenie MetaMask i kliknij w górnej części “Ethereum Mainnet”. Następnie kliknij przycisk Dodaj sieć i wprowadź następujące dane:
- Nazwa sieci: Arb1
- RPC: https://arb1.arbitrum.io/rpc
- ID łańcucha: 42161
- Symbol waluty: ETH
- URL Eksploratora bloków: https://arbiscan.io
Twój portfel zapyta Cię, czy chcesz dodać nową sieć. Kliknij przycisk Zatwierdź.
Musisz również zezwolić stronie na przełączenie sieci portfela.
Krok 4. Uzyskaj dostęp do aplikacji zdecentralizowanych na Arbitrum
Możesz przeglądać portal Arbitrum One, aby poznać wszystkie aplikacje Ethereum dostępne w warstwie 2. Po wybraniu dowolnej z nich zostaniesz przeniesiony do DAppa, gdzie możesz podłączyć swój portfel i wybrać odpowiednią sieć.
Załóżmy, że chcemy użyć 1incha.
Gdy przejdziemy do aplikacji i podłączymy nasz portfel, możemy przełączyć się na Arbitrum i skorzystać z niższych opłat oferowanych przez sieć. Zamiast przeprowadzać wszystkie transakcje bezpośrednio na blockchainie Ethereum, co wiązałoby się z wysokimi opłatami za każdą pojedynczą transakcję, korzystamy z drugiej warstwy. Możesz przeprowadzać te same transakcje, nie ponosząc astronomicznych opłat za gaz.
Arbitrum vs Optimism: Szczegółowe porównanie
Zespół Optimism stworzył technologię rollup. Deweloperzy Arbitrum wykorzystali ich kod open-source, aby dodać kilka własnych funkcji i uruchomili omawianą tutaj sieć. Główne różnice między dwoma rozwiązaniami warstwy 2 Ethereum, Arbitrum i Optimism, są następujące:
- Weryfikacja pod kątem odporności na oszustwa
- Zależność Optimism od Ethereum
- Mosty dla tokenów (bridge)
Weryfikacja pod kątem odporności na oszustwa
Główną różnicą pomiędzy Optimism a Arbitrum jest stosowanie jednoetapowej ochrony przed oszustwami. Arbitrum wykorzystuje ochronę wieloetapową.
Jednoetapowa ochrona przed oszustwami (fraud-proof, FP) w Optimism polega na tym, że L1 wykonuje całą transakcję L2. Dzięki temu weryfikacja FP jest natychmiastowa. Wiąże się to z wyższym kosztem, ponieważ wykonanie warstwy 1 kosztuje więcej gazu, a sama opłata za L2 jest ograniczona blokiem gazu L1.
Arbitrum, z drugiej strony, stosuje bardziej szczegółowe podejście do weryfikacji FP. Arbitrum wykorzystuje wieloetapowy FP, aby skupić się na jednym punkcie nieporozumienia transakcji. Dzięki temu uzyskuje się lepszą wydajność sieci. Ponieważ transakcje L2 nie mogą być w pełni wykonane na L1, limit bloków gazu dla L1 jest nieistotny.
Zależność Optimism od Ethereum
Zarówno Optimism, jak i Arbitrum są protokołami Optimistic Rollup, ponieważ polegają na tym, że większość walidatorów Ethereum prawidłowo przetwarza transakcje. Jeśli jednak w Ethereum dojdzie do poważnej przebudowy konsensusu, ponowne wykonanie transakcji L1 doprowadziłoby do rozbieżnych stanów końcowych. Optimism wykorzystuje EVM, czyli wirtualną maszynę Ethereum (Ethereum Virtual Machine). Jest to wirtualne środowisko zawierające zasady konsensusu do wykorzystania w sieci w każdym węźle Ethereum odpowiedzialnym za realizację smart kontraktów.
Arbitrum ma swoją własną maszynę wirtualną (AVM), więc nie ma takich problemów. Wymaga to aplikacji DApps zgodnych z EVM, które są tłumaczone na AVM. Jest to jednak proces automatyczny, a L2 ma pełną kontrolę nad korzyściami z tego płynącymi.
Optimism może być używany tylko z kompilatorem Solidity do generowania kodu OVM (Optimism Virtual Machine). Ten kod, czyli skompilowany program, który został utworzony z kodu źródłowego i działa w maszynie wirtualnej. Z drugiej strony, Arbitrum obsługuje wszystkie języki programowania EVM, takie jak Vyper, Solidity, Flint, YUL+ i LLL.
Pomosty tokenowe (bridge)
Zarówno Arbitrum, jak i Optimism wykorzystują pomosty do łączenia się z innymi blockchainami i ułatwiania przepływu tokenów. Z drugiej strony, Optimism używa uniwersalnego pomostu, który może być używany dla wszystkich tokenów. Arbitrum robi to wtedy, gdy jest to wygodne.
Wreszcie, oba rollupy nie mają własnych tokenów. Optimism używa natomiast Wrapped Ethereum (WETH). Jest to token, który jest powiązany z ETH w stosunku 1:1. Umożliwia on wzajemne powiązanie łańcuchów tokenów ERC-20. Arbitrum obsługuje natywne ETH bez konieczności podejmowania dodatkowych kroków.
Czy Arbitrum to najlepsze rozwiązanie, by wydawać mniej na opłaty ETH?
Teraz, gdy wiesz już, czym jest ten projekt, możesz zdecydować, czy jest to najlepsze rozwiązanie warstwy 2 dla Ciebie i Twojego portfela Ethereum. A to różni się dla każdego użytkownika kryptowalut.
Sieci warstwy 1, takie jak Ethereum i Bitcoin, przedkładają bezpieczeństwo i decentralizację nad skalowalność. Arbitrum dąży do rozwiązania tego dylematu poprzez wdrożenie rollupów typu Optimistic, które spełniają wszystkie trzy elementy.
Społeczność Ethereum uważa, że zk-Rollup jest najlepszym rozwiązaniem długoterminowym. Arbitrum, najbardziej zaawansowane rozwiązanie warstwy 2, będzie, miejmy nadzieję, nadal absorbować aktualne trendy technologiczne, aby dalej skalować swoją platformę i wspierać jej rozwój.
Najczęściej zadawane pytania
Jakie jest zastosowanie Arbitrum?
Co to jest Arbitrum?
Czy Arbitrum jest dobre dla Ethereum?
Czy Arbitrum to to samo co Ethereum?
Czy Arbitrum jest kryptowalutą?
Wyjaśnienie
Wszystkie informacje zawarte na naszej stronie internetowej są publikowane w dobrej wierze i wyłącznie w ogólnych celach informacyjnych. Wszelkie działania podejmowane przez czytelnika w związku z informacjami znajdującymi się na naszej stronie internetowej odbywają się wyłącznie na jego własne ryzyko.
W dziale Edukacja, naszym priorytetem jest dostarczanie najwyższej jakości sprawdzonych informacji. Poświęcamy czas na identyfikację, badanie i tworzenie treści edukacyjnych, które są przydatne dla naszych czytelników.
Aby utrzymać ten standard i nadal tworzyć niesamowite treści, nasi partnerzy mogą nagradzać nas prowizją za miejsca w naszych artykułach. Jednak te prowizje, w żaden sposób, nie wpływają na nasze procesy tworzenia bezstronnych, uczciwych i pomocnych treści.
