Ponad 50% wszystkich kryptowalut uruchomionych od 2021 roku upadło i jest teraz nieaktywnych. Jeszcze bardziej niepokojący trend pojawia się w 2025 roku. Tokeny-widma uruchomione w tym roku osiągnęły ten sam poziom w ciągu zaledwie pierwszych pięciu miesięcy.
Ten procent naturalnie wzrośnie, ponieważ ponad połowa roku jeszcze przed nami. Przedstawiciele Binance i Dune Analytics powiedzieli BeInCrypto, że te tokeny-widma to kolejne przypomnienie o potrzebie uruchamiania realnych projektów, wspieranych solidną tokenomiką i silną społecznością.
Tokeny-widma coraz większą plagą
Niedawny raport CoinGecko ujawnił szokujące dane. Z około 7 mln kryptowalut wymienionych na GeckoTerminal od 2021 roku, 3,7 mln następnie zniknęło. Przy ocenie, czy moneta osiągnęła swój koniec, bierze się pod uwagę kilka czynników:
„Moneta jest klasyfikowana jako ‘token-widmo’, gdy traci całą użyteczność, płynność i zaangażowanie społeczności. Kluczowe wskaźniki to prawie zerowy wolumen handlu, porzucony rozwój (brak commitów na GitHubie przez ponad 6 miesięcy) i spadek ceny o 99%+ od najwyższego poziomu. Zespoły często znikają bez ostrzeżenia – konta w mediach społecznościowych stają się nieaktywne, domeny wygasają.”
Aż 53% wymienionych kryptowalut upadło, a większość upadków skoncentrowała się w 2024 i 2025 roku. Co ważne, ponad 1,82 mln tokenów przestało handlować w 2025 roku, znacznie przewyższając około 1,38 mln upadków zarejestrowanych w 2024 roku.
Przy siedmiu miesiącach roku przed nami, ten trend rosnących niepowodzeń w bieżącym roku będzie się nadal rozwijał.
Dlaczego tak wiele projektów kryptowalutowych upada?
Eksperci przypisują wysoką stopę niepowodzeń projektów kryptowalutowych, często zwanych mianem “tokeny-widma”, różnym czynnikom. Należą do nich szersze warunki makroekonomiczne wpływające na rynek kryptowalut.
CoinGecko sugeruje potencjalny związek między obawami ekonomicznymi, takimi jak taryfy i obawy przed recesją. Platforma zauważyła wzrost liczby uruchomionych memecoinów po pewnych wyborach, z późniejszą zmiennością rynku prawdopodobnie przyczyniającą się do ich spadku.
Jednak nie można całej odpowiedzialności zrzucić na większe spowolnienie gospodarcze. Inne aspekty mogą przyczyniać się do tych niepowodzeń projektów.
„Wspólne czynniki to niezdolność do znalezienia dopasowania produktu do rynku, co prowadzi do znikomego zainteresowania użytkowników lub inwestorów, lub zespoły projektowe, które skupiają się zbyt mocno na krótkoterminowej spekulacji bez długoterminowej mapy drogowej, a czasem porzucenie przez deweloperów (rug pulle). Szersze problemy, takie jak oszukańcze intencje, słaba aktywność użytkowników, hype napędzany nowością, niedobory finansowe, słabe wykonanie, silna konkurencja lub awarie bezpieczeństwa również przyczyniają się do niepowodzenia projektu.”
Szybki wzrost liczby tokenów-widm pojawił się wraz z masowym uruchamianiem projektów, szczególnie od początku 2024 roku.
Analizowanie stosunku żywych i upadłych tokenów-widm
Ubiegły rok był wyjątkowy sam w sobie po rozprzestrzenieniu się memecoinów. Ta nowa narracja pojawiła się szczególnie po uruchomieniu Pump.fun, platformy Solana, która pozwala każdemu uruchomić token przy minimalnym koszcie.
Zgodnie z danymi od CoinGecko, w 2024 roku zarejestrowano 3 mln nowych tokenów. Połowa z tych projektów upadła, ale druga połowa przetrwała. Jednak sytuacja w 2025 roku wydaje się mniej stabilna.
Chociaż liczba nowych uruchomień tokenów pozostaje wysoka, liczba upadków jest niemal równoważna. Co więcej, uruchomienia tylko nieznacznie przewyższają tokeny-widma o około tysiąc:
„Ekosystemy z niskimi barierami do tworzenia tokenów widzą największą liczbę tokenów-widm. Ogólnie rzecz biorąc, platformy, które bardzo ułatwiają i tanio umożliwiają uruchamianie nowych tokenów, widzą najwięcej porzuconych monet. Podczas tego cyklu, wzrost memecoinów na Solana (np. poprzez platformy uruchamiania tokenów, takie jak Pump.fun) spowodował zalew nowych monet. Wiele straciło popularność wśród użytkowników i codzienną aktywność, gdy początkowy hype zanikł.”
Większy rynek memecoinów również doznał szczególnego ciosu w swoją popularność.
Na dzień 5 marca kapitalizacja rynkowa memecoinów gwałtownie spadła do 54 mld USD, co oznacza ruch w dół o 56,8% z poziomu 125 mld USD osiągniętego 5 grudnia 2024 roku. Ten spadek towarzyszył znacznemu zmniejszeniu aktywności handlowej, z wolumenami spadającymi o 26,2% tylko w poprzednim miesiącu.
Niektóre kategorie tokenów ucierpiały bardziej niż inne.
Tokeny muzyczne i wideo wśród najsłabszych
Raport BitKE z 2024 roku wskazał, że wideo i muzyka były głównymi kategoriami z wieloma nieudanymi projektami kryptowalutowymi. Osiągnęły one wskaźnik niepowodzeń na poziomie 75%. Ten wysoki procent sugeruje, że projekty kryptowalutowe skupione na niszach często napotykają trudności w osiągnięciu długoterminowej trwałości. Liu wyjaśnia:
„Te nisze napotykają luki w adopcji i użyteczności. Tokeny muzyczne mają trudności z konkurowaniem ze Spotify/YouTube, podczas gdy modele ‘Listen-to-Earn’ często nie mają popytu. Gdy coraz więcej mainstreamowych celebrytów wchodzi w ten sektor bez znajomości technologii blockchain, tokeny stały się nowym biznesem na szybki zarobek.”
Rzecznik Binance zauważył, że przeszkody prawne i techniczne, takie jak licencjonowanie muzyki i znaczne zasoby potrzebne do dostarczania wideo, komplikują skalowanie zdecentralizowanych alternatyw.
Wyjaśnili dalej, że wiele projektów miało trudności z utrzymaniem się bez znacznej adopcji użytkowników lub silnych efektów sieciowych. Binance powiedziało dla BeInCrypto:
„To podkreśla, że sam dobry koncept nie wystarczy. Projekty kryptowalutowe muszą również konkurować z ugruntowanymi platformami Web2, nawigować po skomplikowanych wyzwaniach branżowych i dostarczać rzeczywistą użyteczność, aby odnieść sukces. Bez dostosowania się do zachowań użytkowników i potrzeb rynku, nawet dobrze zaprojektowane inicjatywy ryzykują przekształcenie się w tokeny-widma.”
Pomimo zniechęcającej liczby nieudanych tokenów, ta sytuacja oferuje ważne wnioski dotyczące budowania odpornych projektów, które wytrzymują niekorzystne warunki rynkowe.
Czego możemy się nauczyć z katastrofalnych upadków tokenów-widm?
Potencjalni twórcy tokenów mogą wyciągnąć znaczące lekcje z niegdyś popularnych projektów, które ostatecznie upadły. Negatywne wyniki doświadczone przez te przedsięwzięcia, szczególnie w poważnych przypadkach, mogą motywować do odpowiedzialnego rozwoju nowych projektów i unikania podobnych pułapek.
Binance odniósł się do znanych przypadków tokenów-widm BitConnect i OneCoin:
„BitConnect, niegdyś moneta z TOP 10, upadł w 2018 roku po ujawnieniu jako schemat Ponziego obiecujący ~1% dziennych zwrotów. Inwestorzy stracili prawie 2 mld USD. OneCoin, zbierając ~4 mld USD, nigdy nie miał prawdziwego blockchaina i polegał na agresywnym marketingu wielopoziomowym przed upadkiem. Oba przypadki podkreślają niebezpieczeństwa projektów opartych na hype, nierealistycznych obietnicach i braku weryfikowalnej technologii.”
Te przykłady oferują również cenne lekcje dla indywidualnych inwestorów handlujących tokenami, niezależnie od tego, czy token jest nowo wprowadzony, czy bardziej ugruntowany.
Kluczowe lekcje z tokenów-widm
Chociaż niepokojąca, rosnąca liczba tokenów-widm stanowi istotne przypomnienie, że dostrzegalne znaki ostrzegawcze często poprzedzają upadek tych kryptowalut.
Te przypadki podkreślają konieczność rygorystycznych badań, weryfikacji podstawowych zasad i zachowania ostrożnej perspektywy, zwłaszcza gdy zyski z inwestycji wydają się nierealistycznie wysokie. Priorytetem powinno być zarządzanie ryzykiem i zrównoważone czynniki długoterminowe, które przewyższają krótkoterminowe spekulacyjne transakcje.
Binance szczególnie podkreślił znaczenie “Do Your Own Research” (DYOR) przy ocenie projektów kryptowalutowych. Na koniec Binance stwierdza:
„W praktyce oznacza to przeglądanie whitepapera, ocenę, czy projekt rozwiązuje rzeczywisty problem, weryfikację wiarygodności zespołu, analizę tokenomiki i dystrybucji podaży oraz sprawdzanie aktywności społeczności i rozwoju.”
Następnie giełda dodaje: „W istocie, DYOR to kwestia wzmocnienia i ochrony. Pomaga inwestorom identyfikować solidne projekty i unikać oszustw lub tokenów-widm, wykrywając czerwone flagi wcześnie. Biorąc pod uwagę, jak szybko poruszają się rynki kryptowalut, osobista należyta staranność pozostaje niezbędna do bezpiecznego i skutecznego poruszania się po tej przestrzeni”.
Ostatecznie, powszechność tokenów-widm podkreśla kluczową prawdę dla uczestników rynku kryptowalut: dokładne badania i fundamentalna wartość są kluczowe dla identyfikacji trwałych projektów.
Aby zapoznać się z najnowszą analizą rynku kryptowalut od BeInCrypto, kliknij tutaj.
eToro
eToro
eToro
eToro
YouHodler
Wirex
dYdX
NEXO
Wyjaśnienie
Wszystkie informacje zawarte na naszej stronie internetowej są publikowane w dobrej wierze i wyłącznie w ogólnych celach informacyjnych. Wszelkie działania podejmowane przez czytelnika w związku z informacjami znajdującymi się na naszej stronie internetowej odbywają się wyłącznie na jego własne ryzyko.
